عید نوروز بهترین فرصت برای گردهمایی خانوادهها و دوستان است و بازیهای گروهی میتوانند این دورهمیها را به یادگاریهای ماندگار تبدیل کنند. در این مقاله به معرفی بهترین بازیهای دورهمی عید میپردازیم که قطعاً پانتومیم ستاره بیرقیب این جمعها خواهد بود!
1. پانتومیم: بازی محبوب
پانتومیم سلطان بیچون و چرای بازیهای گروهی است.
نحوه اجرا:
- افراد را به دو تیم تقسیم کنید
- هر تیم واژه یا عبارتی را برای تیم مقابل انتخاب میکند
- یک نفر از تیم مقابل باید فقط با حرکات بدن آن را نمایش دهد
- تیمش باید در زمان مشخص (مثلاً ۱ دقیقه) حدس بزند

پیشنهادات موضوعی برای عید:
- آیینهای نوروزی (مثل سبزهگذاری، چهارشنبهسوری)
- شخصیتهای معروف
- اشیاء مرتبط با عید (مثل سمنو، ماهی قرمز)
2. اسم-فامیل ویژه عید
نسخهی خلاقانهای از بازی قدیمی با تم عیدانه
دستهبندیهای پیشنهادی:
- میوههای سفره هفتسین
- شهرهای ایران
- آیینهای محلی نوروز
3. بازی جرات یا حقیقت
بازی حقیقت یا جرأت یک سرگرمی گروهی محبوب، با حداقل سه شرکتکننده، است. در این بازی، هر بازیکن به نوبت باید بین پاسخ دادن صادقانه به یک سوال خصوصی (حقیقت) یا انجام یک چالش تعیینشده توسط سایر بازیکنان (جرأت)، یکی را انتخاب کند.

این بازی به ویژه در میان نوجوانان و کودکان از جذابیت بالایی برخوردار است و فرصتی برای سرگرمی و شناخت بیشتر یکدیگر فراهم میکند.
4. هدیهگردانی با پیچیدن پلاستیک!
بازی مهیجی که هیجانش به قدردانی میافزاید
روش بازی:
- یک هدیه را با لایههای متعدد پلاستیک میپیچید
- شرکتکنندگان به نوبت تاس میاندازند
- با هر بار عدد ۶، نفر فعلی شروع به باز کردن هدیه میکند
- تا وقتی نفر بعدی ۶ نیاورده به باز کردن ادامه میدهد
5. حدس تصویر (نسخه عیدی)
یک بازی جدید با تم نوروزی
نحوه اجرا:
- تصاویری از سفرههای هفتسین مناطق مختلف ایران آماده کنید
- شرکتکنندگان باید جزئیات متفاوت هر سفره را حدس بزنند
- هرکس بیشترین شباهتها را پیدا کند برنده است
6. مشاعره نوروزی
مسابقه شعرخوانی با تم بهاری
قوانین:
- هر نفر بیتی با کلمه «بهار» یا «نوروز» میگوید
- نفر بعدی باید با آخرین حرف آن بیت، بیت جدیدی شروع کند
- کسی که نتواند در زمان مشخص بیتی بگوید حذف میشود
7. بازی «حق با کیه؟» (نسخه عیدی)
بازی خندهدار برای شناخت بهتر اقوام
روش اجرا:
- سوالاتی درباره عادات نوروزی خانواده بپرسید
- مثلاً «چه کسی همیشه دیرتر از همه عیددیدنی میرود؟»
- هرکس پاسخش به واقعیت نزدیکتر باشد امتیاز میگیرد
8- بازی شاه، وزیر، جلاد، دزد
بازی شاه، وزیر، جلاد، دزد یک بازی چهارنفره جذاب برای دورهمیهای نوروزی است. برای شروع، چهار تکه کاغذ کوچک تهیه شده و روی هر کدام به ترتیب کلمات شاه، وزیر، جلاد و دزد نوشته میشود. سپس کاغذها تا شده و هر بازیکن به صورت تصادفی یکی را برمیدارد.
پس از مشخص شدن نقشها، شاه بازی را آغاز کرده و از سایرین میپرسد: «وزیر من کیست؟» وزیری که نقش خود را میداند، اعلام حضور میکند. در ادامه، شاه به وزیر دستور میدهد: «دزد را از میان این دو پیدا کن.» وزیر با بررسی رفتار و گفتار دو نفر باقیمانده، یک نفر را به عنوان دزد معرفی میکند.
اگر حدس وزیر درست باشد، شاه فرمان مجازاتی را به جلاد صادر میکند و جلاد نیز دزد را تنبیه میکند. اما اگر حدس وزیر اشتباه باشد، شاه بلافاصله به وزیر اعتراض کرده و میگوید: «به جلاد توهین کردی؟!» در این صورت، شاه مجازاتی را برای جلاد تعیین میکند تا او وزیر را تنبیه کند.
9- بازی جنگا( برج هیجان )
اگر از بازیهای فکری خوشتان میآید، میتوانید یک بسته جنگا برای تعطیلات نوروزتان تهیه کنید. بازی جنگا از ۵۴ قطعه چوب تشکیل شده است که در ردیفهای ۳تایی در ۱۸ طبقه باید آنها را روی هم بچینید.
پس از چیدن همه چوبها باید افراد به نوبت شروع به کشیدن چوبها کنند. (به جز دو ردیف بالایی)
بازیکن حق استفاده از یک دست را دارد و باید این کار را فقط با یک دست انجام دهد. پس از کشیدن هر چوب باید آن را روی بالاترین قسمت برج قرار دهید.
اگر کسی در این میان با کشیدن یا گذاشتن چوب جدید موجب ریزش جنگا شود، بازنده بازی محسوب میشود و باید جنگا را از اول بچیند.

10. مافیا (و سایکو):
مافیا یک بازی نقشآفرینی گروهی و استدلالی است که در آن بازیکنان به دو گروه “شهروندان” و “مافیا” تقسیم میشوند. هدف مافیا حذف شهروندان و هدف شهروندان شناسایی و حذف مافیا است. سایکو هم یه جورایی شبیه مافیاست، ولی نقشهای بیشتری داره و پیچیدهتره.
روند بازی مافیا:
شروع بازی و تعیین نقشها:
ابتدا، تعداد بازیکنها مشخص میشه. به هر بازیکن یک کارت نقش داده میشه که نقشش رو مشخص میکنه (به صورت پنهانی). نقشهای اصلی معمولاً شامل شهروند، مافیا، دکتر و کارآگاه هستن. نقشهای فرعی دیگهای هم ممکنه وجود داشته باشن، مثل تفنگدار، شهردار، و غیره.
فاز شب:
مجری بازی اعلام میکنه که “شب شده و همه چشمها بسته.”
به ترتیب، مجری از نقشهای مختلف میخواد که چشمهاشون رو باز کنن و کار خاص خودشون رو انجام بدن:
مافیا: مافیاها چشمهاشون رو باز میکنن و همدیگه رو میشناسن. بعد به صورت مخفیانه به یک نفر اشاره میکنن تا اون رو به قتل برسونن.
دکتر: دکتر چشمهاش رو باز میکنه و به یک نفر اشاره میکنه تا اون رو نجات بده. دکتر میتونه خودش رو هم نجات بده.
کارآگاه: کارآگاه چشمهاش رو باز میکنه و به یک نفر اشاره میکنه تا از مجری بپرسه که آیا اون شخص مافیاست یا نه. مجری فقط با “بله” یا “نه” جواب میده. نقشهای دیگه هم ممکنه در شب کارهای خاص خودشون رو انجام بدن. بعد از اینکه همه نقشها کارشون رو انجام دادن، مجری اعلام میکنه که “صبح شده و همه چشمها باز میشه.”
فاز روز:
مجری اعلام میکنه که چه کسی در شب به قتل رسیده. اون شخص از بازی خارج میشه و نقشش رو اعلام میکنه.
بازیکنها شروع به بحث و استدلال میکنن تا مافیاها رو شناسایی کنن. هر کسی میتونه ایده بده، اتهام بزنه و سعی کنه بقیه رو متقاعد کنه.
بعد از بحث، رایگیری انجام میشه. بازیکنی که بیشترین رای رو بیاره، از بازی خارج میشه و نقشش رو اعلام میکنه.
ادامه بازی:
بازی با فاز شب و روز ادامه پیدا میکنه تا زمانی که یکی از شرایط زیر برآورده بشه:
پیروزی شهروندان: وقتی همه مافیاها از بازی خارج بشن.
پیروزی مافیا: وقتی تعداد مافیاها با تعداد شهروندان برابر یا بیشتر بشه.
روند بازی سایکو:
روند کلی بازی سایکو مشابه مافیاست، اما با تفاوتهای کلیدی:
نقشهای پیچیدهتر: نقشهای سایکو معمولاً تواناییها و وظایف پیچیدهتری دارن. برای مثال:
روانی (سایکو): میتونه در شب ذهن یک نفر رو بخونه و اطلاعاتی در مورد اون به دست بیاره.
فرشته نجات: میتونه یک نفر رو در برابر هرگونه خطری (حتی قتل مافیا) محافظت کنه.
خبرنگار: میتونه در مورد نقش یک نفر سوال بپرسه و اطلاعات دقیقتری به دست بیاره.
ناتوانکننده: میتونه توانایی یک نفر رو در شب غیرفعال کنه.
استراتژیهای پیچیدهتر: به دلیل تنوع نقشها، استراتژیهای بازی سایکو خیلی پیچیدهتر از مافیا هستن. هر بازیکن باید بتونه نقش خودش رو به خوبی ایفا کنه، نقشهای دیگه رو شناسایی کنه، و با فریب و استدلال بقیه رو متقاعد کنه.
تغییر در قوانین: بعضی از نسخههای سایکو قوانین خاص خودشون رو دارن که بازی رو جذابتر و پیچیدهتر میکنن.
هدفهای متفاوت: در بعضی از نسخههای سایکو، ممکنه نقشهایی وجود داشته باشن که هدفشون با هدف کلی شهروندان یا مافیا متفاوت باشه. مثلاً یک نقش ممکنه تلاش کنه که خودش رو به عنوان مافیا جا بزنه تا بتونه بقیه رو فریب بده.

11. شطرنج:
یک بازی استراتژیک دو نفره روی یک صفحه 64 خانهای. هر بازیکن 16 مهره داره که شامل شاه، وزیر، رخ، اسب، فیل و سرباز هست.
نحوه بازی:
هدف اصلی مات کردن شاه حریف است (یعنی قرار دادن شاه در وضعیتی که تهدید به گرفتن باشه و هیچ راه فراری نداشته باشه).هر مهره قوانین خاصی برای حرکت داره.
بازیکنان به نوبت مهرههاشون رو حرکت میدن تا موقعیت بهتری کسب کنند، مهرههای حریف رو بگیرند و در نهایت شاه حریف رو مات کنند.
12. منچ:
یک بازی تختهای ساده و محبوب که معمولاً بین 2 تا 4 نفر انجام میشه. هر بازیکن 4 مهره داره که باید اونها رو از نقطه شروع به نقطه پایان برسونه.
نحوه بازی :
بازیکنان به نوبت تاس میاندازند.
با آوردن عدد 6، میتونن یک مهره رو وارد بازی کنند و با هر عدد دیگهای، مهرههاشون رو به تعداد همون عدد در مسیر حرکت میدن. اگر مهره یک بازیکن روی خانهای قرار بگیره که مهره بازیکن دیگهای اونجا باشه، مهره حریف به نقطه شروع برمیگرده.
اولین بازیکنی که همه مهرههاش رو به نقطه پایان برسونه، برنده است.
نکات طلایی برای بازیهای عیدانه:
- جوایز کوچک ولی معنادار (مثل سکههای عیدی) برای برندگان در نظر بگیرید
- از همه اعضای خانواده در هر سنی دعوت به مشارکت کنید
- حتماً از بازیها فیلم بگیرید تا خاطرات ثبت شود
- برای سالمندان نسخههای سادهتر بازیها را طراحی کنید
پانتومیم همچنان محبوبترین انتخاب برای ایجاد شور و شوق جمعی است، اما ترکیب آن با بازیهای جدید میتواند تنوع جالبی به مهمانیهای عیدیتان بدهد. امسال را با خنده و بازی به یادماندنی کنید!